2011/01/11

Kirola eta diabetesa

Kirolaren inguruko ikerketa desberdinek, ondorengoa frogatu dute:
  • Presio arteriala eta odoleko glukosa mailak jaisten dituela.
  • Kolesterol “txarra”ren maila jaitsi eta kolesterol “onaren” mailak igotzea
  • Gorputzak duen insulina erabiltzeko gaitasuna hobetzen duela.
  • Bihotzeko gaixotasunak eta burmuin derrameak jasateko arriskua txikitua.
  • Bihotza eta hezurrak indartsu mantendu.
  • Giltzadurak malgu mantendu.
  • Erortzeko arriskua txikitu.
  • Argaltzen lagundu.
  • Gorputzeko grasa kantitatea gutxitu
  • Energia handitu.
  • Estresa gutxitu.
Kirola egitea ere garrantzitsua da 2.motako diabetesaren prebentziorako. Dieta egoki eta kirol jarduera komenigarriak eginez, bakoitzak duen pisuaren %5-7 jaistea posible izango litzateke, eta ondorioz, 2.motako diabetesa pairatzeko arriskua txikiagoa izango litzateke. (Obeso edo gizen dagoen persona batentzat dira gomendio hauek).
Aipatutakoa, Diabetes Prevention Program (DPP) izeneko ikerketaren emaitzak dira. Gaztelaniaz: Programa de Prevencion de la Diabetes.




LAGUNDU DEZAKETEN AKTIBITATE FISIKOAK
Lau motatakoak bereizten dira:
1.    Eguneroko bizitzak kirol gehiago egitea.
2.    Ariketa aerobikoak egitea.
3.    Indar muskularrerako ariektak egitea.
4.    Luzaketa ariketak egitea.

1.    Eguneroko bizitzan kirol gehiago egitea: egunero kirol pixka bat gehiago eginez, erretako kalorien kantitatea asko handitu daiteke. Adibidez: telefonoz hitz egin bitartean oinez ibiltzea, haurrekin jolastea, txakurra paseatzera atera, telebistako kanala aldatzeko altxatzea (mandoa erabili ordez), jardineko lanak egitea, etxea garbitzea, kotxea garbitzea, lanera oinez joatea, eskailerak igo eta jaistea, deskantsoetan luzatu edo ibiltzea (pintxo bat jan ordez), eta abar.

2.    Ariketa aerobikoak egitea: Kirol mota honetan, muskulu handiak erabiltzen dira, ondorioz, bihotz maiztasuna handitzen da. Arnasketa ere sakontzen da, ondorioz, egunero 30 minutuz mota honetako kirola eginez, lortuko diren emaitzak oso onak izango dira. 30 minutu jarraian egin ordez, 10 minutuko hiru sesioetan egin daiteke. Adibidez, bazkalordu bakoitzaren ondoren, 10 minutuz azkar ibiltzea. Azken aldian kirolik ez ez baduzu, kontsultatu lehenengo zure medikuari.

3.    Indar muskularreko ariketak egitea: astean behin edo bitan egitea gomendatzen da. Adibidez pesak egitea. Muskuluak kaloria eta grasa gehiago erreko ditu. Muskuluen indarra handituz, ondoren egingo dituzun lanak erraztuak izango dituzu. Ekilibrioa eta koordinazioa hobetzen lagunduko dute.

4.    Luzaketa ariketak egitea: Estresa gutxitu eta flexibilitatea handitzen laguntzen du. Gainera, gainontzeko kiroletan sortu daitezkeen minak sahiesten dira. Desberdin asko daude, egokiena iruditzen zaizuna aukera dezakezu.

KIROLA NOIZ EGIN?
Galdeiozu mediku edo profesional bati, hórrela eguneko momenturik egokiena zein den jakingo duzu. Horretarako, kontutan hartu beti zein diren zure eguneroko jarduerak, bazkalorduak, botikak hartzeko momentuak, eta abar. Hauek odoleko glukosa kantitatea aldatzen baitute.
Kirola odoleko glukosa mailak 300 baino handiagoak direnean egiten baduzu, gehiago handitu daiteke. Hobe da, itxoitea baloreak jaitsi arte eta ondoren kirolarekin hastea. Baraurik odoleko glukosa 250 baino handiagoa bada, ez da komeni kirolik egitea. Gernuan gorputz zetonikoak agertzen badira ere, hobe da kirolik ez egita (hauek gernuan agertzeak esan nahi du zure dietak ez dizula behar hainako energiarik ematen).

KIROLA EGITEAK ODOLEKO GLUKOSA MAILA OSO BAJUAK SORTU DITZAKE
Tratamendu modura intsulina edo pastillak erabiltzen dituzten pertsonetan gertatzen da. Galdetu medikuari.
Kirola egin bitartean gertatu daiteke, edo egin eta berehala bai eta egun bat beranduago. Gosea, nekea, ahultasuna, dardarak eta abar sortu ditzake. Izerdi asko eta buruko min handiak sortzea ere gertatu daiteke. Odoleko glukosa mailak gehiegi jaisten badira, konorte galtzea eta konbultsioak gerta daitezke.
Hala ere, kirola egin beharko zenuke. Neurriak hartu daitezke egoera hauek ez gertatzeko.
KIROLA EGIN AURRETIK
- Otordurenbat saltatuz gero, kontuz egunean zehar egindako kirolarekin.
- Intsulina erabiltzen baduzu, galdetu medikuari kirola egin aurretik dosia aldatu behar duzun edo ez.
KIROLA EGIN BITARTEAN
-Eduki jarrita identifikatzen zaituen zehozer.
- Ondoan izan beti elikagai batzuk, glukosa asko dutenak. Horrela, odoleko glukosa mailen jaitsierak kontrola ditzakezu.
- Ordu erdi baino gehiago irauten duten kiroletan, neur ezazu erregularki odoleko glukosa maila. Agian bukatu ondoren zerbait jan beharko duzu.
KIROLA EGIN ONDOREN
- Neurtu odoleko glukosa maila, horrela kirolak eraginenbat izan duen jakingo duzu.
ODOLEKO GLUKOSA MAILA BAJUEN TRATAMENDUA
Odoleko glukosa maila 70 edo bajuagoa baldin bada, hartu berehala ondorengo elikagaiak:
·         2 edo 3 glukosa tableta
·         Esne katilu bat
·         5 edo 6 gozoki gogor.
·         1 edo 2 koilarakada azukre edo ezti.
15 minutu ondoren, neur ezazu berriro zure glukosa maila. Oraindik bajuegiak badira, jan ezazu berriro goian aipatutako edozer. Errepikatu zure glukosa mailak egokiak izan arte. Urrengo otordurarte ordu bat itxaron behar baduzu, jan ezazu merienda bat.
ZER EGIN BIZI AKTIBO BAT MANTENTZEKO?
Garrantzitsua da gustokoa duzun kirol edo aktibitateak aurkitzea. Kirola egiteko aitzakiak jartzen badituzu etengabe, pentsatu ezazu zergatik. Agian ariketak aldatu beharko zenituzke. Kirola egitea ohikoa denean, zeure buruari galdetuko diozu nola bizi izan zaren ainbeste denbora ariketarik egin gabe.

2 comentarios:

  1. Interesgarria dirudi gaixotasuna sendatzeko medikuntza mundua kirol munduarekin elkarlan egitea.

    ResponderEliminar